Japon araştırmacılar, sürdürülebilir uzay teknolojisinde çığır açan bir adım atarak dünyanın ilk ahşap uydusu LignoSat‘ı yörüngeye fırlattı. Kyoto Üniversitesi ve Sumitomo Ormancılık tarafından geliştirilen bu eşsiz uydu, kısa bir süre önce Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) giden bir SpaceX görevinde konuşlandırıldı. Yakında Dünya’nın yörüngesine girecek ve burada uzayın acımasız koşullarına dayanacak. Uzay araştırmalarında ahşap yapıların önünü açabilecek bir deneme olabilir.
Uzayda Neden Ahşap Kullanılmalı?
Uzayda ahşap kullanma kararı şaşırtıcı görünebilir. Ancak bu görev, ahşabın uzayda bulunan aşırı sıcaklıklara, radyasyona ve diğer çevresel baskılara dayanıp dayanamayacağını test etmeyi amaçlıyor. Sonuç, yepyeni bir sürdürülebilir uzay yapıları kategorisine kapı açabilir. Kyoto Üniversitesi’nde profesör olan astronot Takao Doi, CNN’e verdiği bir röportajda bu projenin arkasındaki daha geniş vizyonu açıkladı. Doi, “Kendi üretebileceğimiz bir malzeme olan kereste ile potansiyel olarak evler ve yapılar inşa edebilir, böylece uzayda süresiz olarak yaşamamıza ve çalışmamıza olanak sağlayabiliriz” dedi. Doi, Ay ve Mars gibi gök cisimleri üzerinde ağaç dikmeyi ve ahşap habitatlar inşa etmeyi içeren 50 yıllık bir plan öngörüyor. Proje, güçlü ve hafif bir malzeme olan ahşaptan yapılan 20. yüzyılın başlarındaki uçaklardan ilham alıyor. Kyoto Üniversitesi’nden orman bilimi profesörü Koji Murata’ya göre, eğer ahşap, havacılığın emekleme döneminde dayanabildiyse, uzay mühendisliği alanında da uygulanabilir olarak kendine yer bulabilir.
Ahşabı, Uzay için Eşsiz Bir Malzeme Yapan Nedir?
Ahşap, uzay yapıları için benzersiz avantajlar sunuyor. Karasal ahşap nem ve oksijen nedeniyle çürümeye karşı savunmasızken, uzay boşluğu bu riskleri ortadan kaldırır. Su, oksijen veya biyolojik organizmalar olmadan ahşap çürümez ve alev alması da olası değildir. Ayrıca ahşabın doğal yoğunluğu, uzay yolculuğu için önemli bir husus olan radyasyona karşı orta derecede koruma sağlar. Ancak en büyük avantaj çevresel etkide yatmaktadır. Geleneksel metal uydular, halihazırda Dünya’nın yörüngesinde bulunan 3.000’den fazla uyduya eklenerek büyüyen uzay enkazı sorununa katkıda bulunuyor. Bu metal uydular atmosfere tekrar girdiklerinde, çevreye zararlı olabilecek alüminyum oksit parçacıkları üretirler. Buna karşılık ahşap uydular atmosfere yeniden girdiklerinde tamamen yanarak zararlı yan ürünler bırakmadan izlerini yok edeceklerdir. Doi, gelecekte metal uyduları ahşap lehine yasaklayabileceğimizi bile tahmin ediyor.
Sürdürülebilir Uzay Yaşam Alanları için Bir Vizyon
LignoSat görevi sadece bilimsel bir deney olmaktan çok daha fazlasını temsil ediyor. Bu, Dünya’nın ötesinde uzun vadeli insan yaşam alanları inşa etmek için ahşap gibi sürdürülebilir kaynaklı malzemelerin kullanılabileceği uzay araştırmalarının geleceğine yönelik iddialı bir vizyonun parçasıdır. Doi, ahşap yapıların Ay’da veya Mars’ta, araştırmacılara ve insanlara ev sahipliği yapabileceği bir gün hayal ediyor. Bilim kurgudan alınmış gibi görünen ancak hızla gerçeğe yaklaşan bir senaryo. Ahşap yapılar aynı zamanda uzay ortamlarına bir ev ve konfor hissi katarak diğer dünyaların ıssız manzaralarına Dünya’dan bir dokunuş getirebilir. Ay’da ahşap kabinler, astronotlar için rahat yaşam alanları ve hatta belki de sürdürülebilir malzemelerden inşa edilmiş küçük kasabalar hayal edin. Bu, dünya çapında hayal gücünü harekete geçiren ve hatta uzaydaki ahşap yapıların benzer bir vizyonunu araştıran popüler bir Netflix dizisine ilham veren bir konsept.
Ahşap Uyduların Geleceği ve Uzayda Sürdürülebilirlik
LignoSat ilk ahşap uydu olsa da muhtemelen sonuncusu olmayacak. Deney başarılı olursa, uzayda yeni bir çevre dostu teknoloji dalgasına ilham verebilir ve şu anda hakim olan metal tabanlı yapılara bir alternatif sunabilir. Önümüzdeki yıllarda Dünya yörüngesinde daha fazla ahşap yapı görebilir ve sürdürülebilir uzay araştırmalarını sadece bir özlem olmaktan çıkarıp gerçeğe dönüştürebiliriz. Japonya’nın LignoSat ile attığı öncü adım, uzay araştırmalarının gezegenimizin ve ötesinin doğal kaynaklarına saygı duyan ve onları koruyan bir şekilde gelişebileceğini gösteriyor. Ülkeler ve şirketler Ay’a, Mars’a ve diğer hedeflere yönelik gelecekteki görevleri düşünürken, artık uzayda sürdürülebilir bir şekilde inşa etmek için bir emsale sahip olacaklar. Sürdürülebilir uzay araştırmalarına doğru yolculuk henüz yeni başlıyor, ancak LignoSat gibi yeniliklerle bu hayali gerçeğe dönüştürmeye bir adım daha yaklaştık.