Bloomberg’in haberine göre Çinli teknoloji devi Huawei, kara listede olmasına rağmen Amerika’daki araştırmaları gizlice finanse ediyor. Son teknoloji araştırmalar Harvard dahil olmak üzere üniversitelerde yapılıyor ve para Washington merkezli bağımsız bir araştırma vakfı ve bilim insanları için bir yarışma aracılığıyla aktarılıyor. Bloomberg, Huawei’nin 2022’den bu yana milyonlarca dolar ödül veren ve bilim insanlarından yüzlerce teklif alan bir araştırma yarışmasının tek finansörü olduğunu ortaya çıkardı. Bu bilim insanlarından bazıları, araştırmacıların şirketle çalışmasını yasaklayan ABD’nin önde gelen üniversitelerinde görev yapıyor. İş odaklı hukuk firması Akin’in ihracat kontrolleri konusunda uzmanlaşmış ortağı Kevin Wolf’a göre, bu araştırmanın Çin’e hem savunma sözleşmeleri hem de ticari çıkarlar açısından avantaj sağlayacak yeniliklere yol açmasından korkuluyor. Tüm bunların arkasındaki vakıf olan Optica, diğer araştırma kategorilerinin yanı sıra yüksek hassasiyetli optik sensörler ve dedektörler ile ilgilendiğini internette yayınladı. Araştırma güvenliği konularında çalışmış ve endüstriyel casusluk üzerine birkaç kitap yazmış bir savunma müteahhidi olan James Mulvenon, “Prestijli bir araştırma vakfının, ABD hükümeti için bu kadar çok ulusal güvenlik endişesi oluşturan Çinli bir şirketten isimsiz olarak para kabul etmesi kötü bir görünüm” dedi.
Yayınlanmak üzere yapılan araştırmalar, yasağın kapsamına girmediğinden, bu para aktarma operasyonunun yasadışı görünmediğini belirtmek gerekir. Huawei dünyanın diğer bölgelerinde de benzer yarışmalar düzenliyor. ABD merkezli araştırma yarışmasına katılan kişiler, paranın Optica’dan geldiğine inandıkları için Huawei’nin işin içinde olduğunu bile bilmiyorlardı. Yarışma yılda 1 milyon dolar ödül veriyor ve Optica, parayı Huawei’nin sağladığına dair herhangi bir işaret vermedi. Bir Huawei sözcüsü Bloomberg’e yaptığı açıklamada, şirketin ve Optica Vakfı’nın yarışmayı küresel araştırmaları desteklemek ve akademik iletişimi teşvik etmek için oluşturduğunu ve bir tür promosyon olarak görülmesini önlemek için anonim kaldığını söyledi. Optica’nın CEO’su Liz Rogan ise yaptığı açıklamada birçok vakıf bağışçısının “anonim kalmayı tercih ettiğini” ve “bu uygulamada olağandışı bir şey olmadığını” söyledi. Ayrıca tüm yönetim kurulunun Huawei’nin katılımından haberdar olduğunu ve herkesin bunu imzaladığını söyledi. Bloomberg, Huawei destekli yarışmanın Optica’nın web sitesinde bireysel ve kurumsal finansal sponsorları listelemeyen tek yarışma olduğunu belirtti. Huawei son birkaç yıldır ABD’nin kısıtlamalarından oluşan bir ağa sarılmış durumda. Şirket etkin bir şekilde yasaklandığı için Huawei ürünlerinin büyük çoğunluğu Amerika’da satın alınamıyor.
Tüm bunlar, 2019 yılında Başkan Trump’ın ulusal güvenlik için kabul edilemez riskler oluşturan telekom ekipmanlarının satışını ve kullanımını yasaklayan bir kararname imzalamasıyla başladı. O dönemde Trump, yabancı düşmanların güvenlik açıklarından faydalandığını ve bunun da eninde sonunda potansiyel olarak yıkıcı etkilere yol açacağını söylemişti. Bu niyetle şirket, veri hırsızlığı amacıyla ağlara arka kapılar yerleştirdiğine dair çok sayıda iddiayla karşı karşıya kaldı, ancak gerçek bir hırsızlık kanıtı yok ve şirket suçlamaları reddediyor. Huawei ayrıca bir soruşturmayı etkilemek için Çinli casusları istihdam etmekle suçlanıyor ve belgeler Huawei’nin Çin’in gözetim çabalarına dahil olduğunu gösteriyor gibi görünüyor. Bazıları Başkan Joe Biden’ın, Donald Trump’ın kararnamesini 2021’de süresi dolduğunda iptal etmesini bekliyordu, ancak o tam tersi yönde hareket etti. Joe Biden sadece emri iptal etmekle kalmadı, aynı zamanda Huawei’nin FCC lisansı almasını engelleyen bir yasayı imzaladı ve Çin’in yüksek teknoloji endüstrilerine yapılacak olası Amerikan yatırımlarını yasakladı. ABD’nin yakın zamanda Çin ile anlaşamayacağı kesin gibi, bu nedenle Huawei göletin ABD tarafında istenmeyen kişi olmaya devam edecek gibi görünüyor.