Bir grup araştırmacı çığır açıcı bir keşifte bulunarak kandaki enzimleri değiştirebilen yaygın bir bakteriyi ortaya çıkardı. Bu modifikasyon, herhangi bir kan grubunu etkili bir şekilde evrensel donör tipi olan ‘Grup O’ya dönüştürüyor. Klinik kullanıma başarıyla uyarlanması halinde bu süreç, hızla yaşlanan nüfus nedeniyle daha da kıt hale geleceği tahmin edilen küresel kan kaynaklarını önemli ölçüde değiştirebilir. Kan grupları, kırmızı kan hücreleri üzerindeki A ve B antijenlerinin varlığı ya da yokluğuna göre belirlenir. O grubu kan gruplarında bu antijenler bulunmaz, bu da onları evrensel donörler yapar. Yanlış kan grubunun nakledilmesi ölümcül bir bağışıklık tepkisine neden olabilir. Danimarka Teknik Üniversitesi (DTU) ve İsveç’teki Lund Üniversitesi’nden bilim insanları, yaygın bağırsak bakterileri tarafından üretilen enzimlerin hem A hem de B antijenlerini ortadan kaldırarak potansiyel olarak tutarlı bir “evrensel donör kanı kaynağı” oluşturabileceğini keşfettiler. DTU araştırmacısı Maher Abou Hachem, Nature Microbiology’de yayınlanan bulguların baş yazarıdır.
Yeni keşfettikleri enzim kokteyllerinin sadece iyi bilinen A ve B antijenlerini değil, aynı zamanda daha önce transfüzyon güvenliği açısından sorunlu olarak tanınmayan genişletilmiş varyantları da ortadan kaldırabildiğini ortaya koydu. Mevcut keşif, bu enzimlerin uzaklaştırılması fikri, kırk yılı aşkın bir süredir düşünülmesine rağmen potansiyel bağışıklık reaksiyonları nedeniyle başarılı bir şekilde uygulanamadığından, bu alanda önemli bir ilerlemeye işaret etmektedir. Hachem ve ekibi, insan bağırsağında bulunan bir enzimin, Akkermansia Muciniphila’nın, A ve B antijenlerini parçalamada oldukça etkili olduğunu keşfetti. Bu antijenler, bağırsakta bu bakteri tarafından tüketilen bol miktardaki mukusa çok benziyor. Abou Hachem, “Mukozayla ilgili özel olan şey, bu materyal üzerinde yaşayabilen bakterilerin, kan grubu ABO antijenlerini içeren mukozal şeker yapılarını parçalamak için genellikle özel olarak üretilmiş enzimlere sahip olmasıdır” dedi. Güvenilir ve emniyetli bir evrensel kan grubunun oluşturulması önemli faydalar sağlayabilir. Lund Üniversitesi hematoloji profesörü Martin Olsson, “Evrensel kan, donör kanının daha verimli kullanılmasını sağlayacak ve yanlışlıkla ABO-uyumsuz kan nakli yapılmasını önleyecektir” dedi. Ancak bu umut verici bulgulara rağmen, bu yeni sürecin kan naklinde devrim oluşturup oluşturmayacağı belirlemek için henüz çok erken. Ekip, yeni süreçlerini klinik deneylerde test etmeyi planlıyor ancak ticari üretimin muhtemelen uzun yıllar uzakta olduğunu kabul ediyor.