Kronik Hipertansiyon (KH) ve tip 1 diabetes mellitus (Şeker Hastalığı – DM) veya tip 2 diabetes mellitus (Tip 2 Şeker Hstalığı – T2DM) prevalansı son yıllarda gebe popülasyonda önemli ölçüde artmıştır. Özellikle, artan obezite oranları ve anne yaşının ilerlemesi nedeniyle ortaya çıkma yüzdesi yükselmeye devam etmiştir. Obezite, KH veya şeker hastalığı/T2DM’yi etkileyen önemli bir risk faktörüdür. Genel popülasyonla karşılaştırıldığında, kronik KH’li kadınların üst üste preeklampsi geliştirme ve olumsuz neonatal sonuçlar yaşama riski daha yüksektir. Önceden diyabeti olan kadınlarda fetal ölüm, obstetrik ve neonatal komplikasyon riski genel popülasyona kıyasla neredeyse dört kat daha fazladır. KH ve/veya önceden diyabeti olan kadınlar kardiyovasküler hastalık (KVH) geliştirmeye yatkındır. Bu nedenle, kısa ve uzun vadeli riskleri azaltmak için bu grupların gebelik sırasında incelenmesi zorunludur.
Kilo yönetimi, KH (Kronik Hipertansiyon) ve diyabet yönetiminde oldukça etkilidir. Gebelik sırasında kilo kaybı önerilmese de, olumsuz gebelik sonuçları olasılığını artırdığı için aşırı gebeliğe bağlı kilo alımından (GWG) kaçınmak esastır. Yaşam tarzı müdahalelerinin gebe olmayan hipertansif popülasyonun yaşam kalitesini artırdığı gözlemlenmiştir. Örneğin, sağlıklı diyet alımının uygulanmasından sonra sistolik kan basıncında önemli bir düşüş bulunmuştur. Hamile kadınların yüksek kan basıncından kaçınmaya çalışması gerektiği tespit edilmiş olsa da, önceden diyabeti veya KH’si olan hamile kadınlarda yaşam tarzı müdahalelerinin kan basıncı üzerindeki etkisi net değildir.
Tipik olarak hamilelik, çoğu kadının gebelik sonuçlarıyla ilişkili riskleri azaltan uygulamaları benimseme konusunda motive olduğu ‘öğretilebilir bir an’ olarak algılanmaktadır. Uygun diyet ve fiziksel aktivitenin GWG’yi (Gebeliğe Bağlı Kilo alımı) azalttığı 12.526 kadını içeren bir meta-analizle ortaya konmuştur; ancak bu çalışma, bu müdahalelerin maternal ve fetal sonuçları iyileştirip iyileştirmediğine dair kesin kanıtlar sunamamıştır. Ayrıca, hamile kadınlarda kilo değişikliklerinin kan basıncı seviyeleri üzerindeki etkisine ilişkin az sayıda çalışma mevcuttur.
Yakın zamanda bilim insanları, KH ve/veya önceden şeker hastalığı ve T2DM’si olan hamile kadınlarda yaşam tarzı müdahalelerinin etkisini gözden geçirmiştir. Yazarlar ayrıca yaşam tarzı müdahalelerinin bu grubun kan basıncı ve gebelik ağırlığı üzerindeki etkisine ilişkin kanıtlara odaklandı. Bu derleme, Pregnancy Hypertension dergisinde yer almaktadır: An International Journal of Women’s Cardiovascular Health dergisinde yayınlanmıştır. Bu çalışmada, KH’li ve/veya önceden şeker hastalığı/T2DM’si olan gebelerle ilgili randomize kontrollü çalışmalara (RKÇ) ilişkin veriler Embase, CINHAL, PsycINFO, Medline ve Web of Science’tan elde edilmiştir.
Antenatal dönemde uygulanan yaşam tarzı müdahaleleri ile ilgili çalışmalar bu çalışmaya dahil edilmiştir. Ayrıca, KH ve/veya önceden var olan şeker hastalığı ve T2DM’li gebe kadınların beslenme düzeni, gebelik ağırlığı ve fiziksel aktiviteleri analiz edilmiştir. Daha da önemlisi, mümkün olan her yerde, odak gruptaki yaşam tarzı müdahalelerine ilişkin fetal, maternal ve neonatal sonuçlar araştırılmıştır. Yedisi standart RKÇ ve ikisi küme RKÇ olmak üzere toplam 1.464 makale çalışmaya dahil edilmek üzere uygunluk açısından taranmıştır. Bu çalışmalar Avustralya, Birleşik Krallık, Brezilya ve dokuz Avrupa ülkesinde yürütülmüştür. Seçilen dokuz çalışma, KH tanısı konmuş ve/veya önceden şeker hastalığı/T2DM’si olan toplam 7.438 hamile kadından oluşmaktadır.
Dokuz çalışmadan sekizinin düşük yanlılık riski taşıdığı, birinin ise belirsiz risk taşıdığı tespit edilmiştir. Mevcut inceleme, araştırmaların çoğunun gebelik sırasında yaşam tarzı değişikliğini desteklemeye yönelik müdahalelere odaklandığını ortaya çıkarmıştır. Ancak, çalışmaların hiçbiri kronik hipertansiyonlu (KH) hamile kadınlar üzerindeki etkisini değerlendirmemiştir. Önceden diyabeti olan kadınları analiz eden bir çalışmada, kohortları karma bir popülasyonu, yani hastalığı olan hamile ve hamile olmayan kadınları içeriyordu. Bu nedenle, yalnızca hamile kadınlara odaklanan bilgiler eksik kalmıştır. İlginç bir şekilde, çalışmaların çoğunun kronik rahatsızlığı olan hamile kadınları hariç tuttuğu gözlemlenmiştir. Ancak bu grubu içeren bazı çalışmalarda alt grup analizi yapılmamıştır. Gestasyonel kilo değişimine ilişkin veriler kolaylıkla bulunabilmesine rağmen, bu grubun kan basıncı değişimlerine ilişkin benzer sıklıkta veri bulunamamıştır.
Yazarlar, bu çalışmanın KH veya önceden var olan diyabeti olan hamile popülasyonda yaşam tarzı müdahalelerinin etkisini sistematik olarak gözden geçiren ilk çalışma olduğunu iddia etmektedir. Yazarlar, araştırmacıların gelecekte göz önünde bulundurması gereken mevcut araştırmalardaki boşluğu başarılı bir şekilde tespit etmişlerdir. Bu derlemenin bir diğer güçlü yönü de, güvenilirliği artırmak için tutarsızlıklara ilişkin tartışmalara dayalı olarak çift tarama ve veri çıkarma işlemlerini içeren metodolojisidir.
Birçok çalışmada uygunluk kriterlerine ilişkin verilerin yetersiz olması nedeniyle yazarlar çeşitli varsayımlarda bulunmuştur. Örneğin, yazarlar çoğu zaman önceden diyabeti olan belirli bir hamile kadının aynı zamanda KH hastası olup olmadığı konusunda net değillerdi. Mevcut çalışma, bilgi toplanmasına ve gelecekteki araştırmalar için temel oluşturabilecek bir kılavuz oluşturulmasına yardımcı olmuştur. Ancak bu derleme, yaşam tarzı müdahalelerinin KH veya önceden var olan şeker hastalığı/T2DM’li hamile kadınlar üzerindeki etkisine ilişkin netlik ve veri eksikliği olduğunu göstermiştir.