İnsanlar bir soru yazdıklarında, arama motoru Perplexity interneti tarıyor ve yapay zeka kullanarak bir cevap sentezlemek için çevrimiçi yayıncılar da dahil olmak üzere birden fazla kaynaktan gelen bilgileri kullanıyor. Şirket Salı günü yaptığı açıklamada, Perplexity’nin Eylül ayı sonunda sunmayı planladığı bir reklam platformunun parçası olarak yakında bazı yayıncılarla gelir paylaşmaya başlayacağını duyurdu. Perplexity Yayıncı Programı olarak bilinen girişim, Jeff Bezos ve NVIDIA gibi yatırımcılar tarafından desteklenen ve 3 milyar dolar değerindeki San Francisco merkezli girişimin, Forbes, Wired ve Condé Nast’ın izinsiz içerik kazıma ve web sitelerinin sayfa tarama botlarını engellemek için kullandığı bir dosya türü olan robots.txt’yi görmezden gelme iddiasıyla ateş altında kalmasından iki aydan kısa bir süre sonra geldi. Perplexity’nin ilk ortakları arasında TIME, Fortune, The Texas Tribune, Der Spiegel ve WordPress.com’un arkasındaki şirket olan Automattic yer alıyor. Perplexity’nin yayıncılarla tam olarak ne kadar gelir paylaşacağı belli değil. Şirketin baş işletme sorumlusu Dmitry Shevelenko rakamları açıklamayı reddetti ancak Engadget’a, “cevaba kaynak girdisi sağlayan yayıncılarla paylaşılan anlamlı bir çift haneli yüzde” olacağını söyledi. Shevel ayrıca, kaç yıl süreceğini belirtmeden ortaklığın birkaç yıla yayılacağını ifade etti. Shevelenko’nun ısrarla vurguladığı gibi bu, son birkaç aydır basında yer alan eleştirel haberlere bir yanıt değildi. Shevelenko, “Ocak ayından bu yana yayıncılarla konuşuyoruz. Bu programın hiçbir yönü bu son suçlamalara karşı tepkisel değildir.” dedi. Aylardır dünyanın dört bir yanındaki yayıncılar, yapay zeka destekli arama motorlarının ve sohbet robotlarının içeriklerini emerek ve insanlara, web sitelerini ziyaret etmek yerine doğrudan yanıtlar vermek için kullanarak trafiği azaltma potansiyelinden endişe duyuyorlar. Google da aynı yolu izledi. Şirket artık yanıtları arama sonuçlarından alıyor ve sayfanın üst kısmında yapay zeka tarafından oluşturulmuş versiyonlarını gösteriyor. Ancak şu ana kadar yayıncılara bir ödeme yapmadı.
Shevelenko, “Bizim gelir payımız, Google’ın yayıncılarla sıfır olan gelir payından kesinlikle çok daha fazla” dedi. “Buradaki fikir, uzun vadeli bir taahhütte bulunduğumuzdur. Eğer başarılı olursak, yayıncılar da bu yan gelir akışını elde edebilecekler.” ifadelerini kullandı. Shevelenko, Perplexity’nin Ağustos 2022’de piyasaya sürüldüğünde kaynaklara atıfta bulunan ilk yapay zeka destekli arama motoru olduğunu, ancak şirketin Haziran ayında Forbes tarafından çağrıldıktan sonra kullanıcı arayüzünü, kaynakları daha belirgin olarak gösterecek şekilde yeniden tasarladığını belirtti. OpenAI gibi yapay zeka şirketleri, TIME, News Corp, Vox, Axel Springer, Financial Times ve diğerleri dahil olmak üzere büyük yayıncılarla, içeriklerini yapay zeka modellerini eğitmek için kullanmak üzere anlaşmalar yaptı ve 5 milyon ila 250 milyon dolar arasında değişen çekler yazdı. Ancak Perplexity’nin gelir paylaşım programı farklı. Yayıncılara büyük çekler yazmak yerine, Perplexity, arama motoru yapay zeka tarafından oluşturulan yanıtlardan birinde, yayıncı içeriklerini her kullanışında gelir paylaşmayı planlıyor. Arama motorunun her cevabın altında, kullanıcıların motora sorabilecekleri takip sorularını gösteren bir “İlgili” bölümü var. Program yaygınlaştığında Perplexity, markaların bu bölümde belirli takip sorularını göstermek için ödeme yapmasına izin vermeyi planlıyor. Shevelenko Engadget’a yaptığı açıklamada, şirketin ayrıca sayfanın üst kısmında bir video birimi göstermek gibi daha fazla reklam biçimi araştırdığını söyledi. Shevelenko, “Temel fikir, markalar için belirli sorgu kategorilerini hedefleyen reklamlar yayınlamamızdır” dedi. Bu, Perplexity için mantıklı çünkü kendi yapay zeka modellerini eğitmiyor. Bunun yerine, kullanıcıların web’deki yanıtları özetlemek için OpenAI’ın GPT-4o, Anthropic’in Claude 3.5 Sonnet ve Meta’nın Llama 3.1 gibi önde gelen AI modellerinden seçim yapmasına olanak tanıyor. Shelevenko, “Çok basit, eğer para kazanıyorsak ve bir yayıncının içeriği o reklam gösteriminde kullanılmışsa, yayıncı bu gelirden pay alacaktır.” ifadelerini sözlerine ekledi. Ancak Perplexity’nin reklam gelirlerinin ne kadarını yayıncılarla paylaşmayı planladığını bilmeden, bu hamlenin, yapay zeka tarafından üretilen arama motorları ve sohbet robotları daha popüler hale geldikçe, yayıncıların azalan trafik nedeniyle kaybettikleri gelirleri telafi etmelerine yardımcı olup olmayacağı ise belirsiz. Google ve Meta’nın hakimiyetindeki online reklamcılık sektörüne girmek de kolay değil. Yayıncıların kendi içeriklerini kendi belirleyecekleri bir ücret karşılığında yapay zeka şirketlerine sunarak para kazanmalarını sağlayan bir girişim olan Tollbit’in kurucusu Toshit Panigrahi Engadget’a yaptığı açıklamada, “Bir reklam işi kurmak zaman alıyor. Yayıncıların, Perplexity’nin başarılı bir reklam işi kurması ve onları kesmesi umuduyla bugün içeriği teslim etmeleri bekleniyor.” dedi. Shevelenko, Perplexity’nin yayıncılarla yaşadığı son tartışmalar hakkında yorum yapmayı reddetti ancak son birkaç ayda yayıncıları işe almanın zorlaştığını kabul etti.