Bir grup bilim insanı kanseri kendi en büyük düşmanı haline getirmeye çalışıyor. Deneysel aşı adayları, kanserin geri kalanına toksik bir yük vermek üzere modifiye edilmiş tümör hücrelerini kullanırken, bağışıklık sisteminin gelecekte kanseri hedef almasını ve hatırlamasını da kolaylaştırıyor. Yeni araştırmada aşı, beyin kanserinin en yaygın türüne karşı umut dolu sonuçlar verdi.
Kanser aşıları genellikle tedavi edicidir, yani mevcut kanserleri tedavi etmek veya geri dönmelerini önlemek içindir. Kanserin zırhında normalde bağışıklık sisteminden kaçmasına izin veren bir çatlaktan yararlanmaya çalışırlar. Bu genellikle, bağışıklık hücrelerini, inaktive edilmiş kanser hücreleri veya başka bir iletim yöntemi (virüsler dahil) kullanarak, kansere özgü proteinler gibi kanser hücrelerinin bazı önemli kısımlarını tanımaları için eğiterek yapılır. Ancak Harvard Tıp Fakültesi ve Brigham and Women’s Hastanesi’nde Khalid Shah liderliğindeki araştırmacılar biraz daha farklı bir yaklaşım üzerinde çalışıyorlar. Planları, canlı kanser hücrelerini almak ve genetik olarak değiştirerek onları hainlere dönüştürmek.
Harvard ve Brigham Kök Hücre ve Translasyonel İmmünoterapi Merkezi Direktörü Shah yaptığı açıklamada, “Ekibimiz basit bir fikrin peşinden gitti: kanser hücrelerini alıp onları kanser öldürücülere ve aşılara dönüştürmek” dedi.
Ekip, kanser hücrelerini canlı tutarak, onların kendi türlerini aramaya yönelik doğal eğilimlerinden yararlanmayı umuyor. Ancak bu tasarlanmış terapötik tümör hücreleri ya da araştırmacıların deyimiyle ThTC’ler- CRISPR-Cas9 kullanılarak iki önemli şekilde değiştiriliyor. Birincisi, hücrelerin güçlü tümör öldürücü ajanlar üretmesi amaçlanıyor. İkincisi, bağışıklık sisteminin dikkatini çekecek başka proteinler üretmeleri gerekiyor; bu da ideal olarak vücudun kansere karşı doğal olarak uzun vadeli bağışıklık oluşturabileceği anlamına geliyor.
Tedavinin güvenliğini daha da sağlamak için hücreler, yayılmaya devam etmeleri halinde kolayca yok edilmelerini sağlayacak bir çift öldürme anahtarı taşıyacak şekilde programlanmıştır. Science Translational Medicine’de yayınlanan bir çalışmada ekip, beyin kanserinin en yaygın ve genellikle ölümcül formu olan glioblastoma tümörlerine karşı aşıyı kullanarak elde ettikleri ilk bulguları bildirdi. İnsan benzeri bir bağışıklık sistemine sahip olacak şekilde yetiştirilmiş fareler de dahil olmak üzere farklı fare türlerinde, aşının tümörleri öldürmede güvenli ve etkili olduğu, dayanıklı bir bağışıklık tepkisi oluşturduğu ve farelerin hayatta kalma süresini uzattığı görüldü.
Hayvan çalışmaları önemlidir, ancak deneysel bir tedavinin insanlarda işe yarayabileceğini göstermenin yalnızca başlangıcıdır. Bununla birlikte, insanlaştırılmış farelerde görülen başarı, gelecekteki çalışmalar için iyiye işarettir. Ekip, hücre bazlı aşılarının vücuttaki çok çeşitli katı tümörleri tedavi etmek ve önlemek için kullanılabileceğini savunuyor. Gönderdiği e-postada Shah, “Yeni nesil otolog ve allojenik mühendislik ürünü tümör hücresi bazlı aşılar geliştiriyoruz ve terapötik stratejimizin tümör ilerlemesini, nüksünü ve metastazını önleyerek hastaları etkileme potansiyeline sahip olacağını umuyoruz” dedi.
Shah, ekibin araştırmalarının meyve vermeye devam ettiğini varsayarak, aşılarının klinik denemelerinin üç ila beş yıl içinde gelebileceğini sözlerine ekledi. Covid-19 aşılarında aynı mRNA tabanlı platform kullanılarak yapılanlar da dahil olmak üzere diğer kanser aşıları da halihazırda insanlarda test ediliyor.