Apple bu hafta dramatik bir geri dönüşle 2024 yılından itibaren RCS (Rich Communication Services – Zengin İletişim Servisi) desteği sunacağını duyurdu. Bu karar, iOS ve Android arasındaki en uzun süreli ve kafa karıştırıcı çatışmalardan birini etkili bir şekilde sona erdiriyor. Bunların ne anlama geldiğinden emin değilseniz, endişelenmeyin. Apple’ın, GSMA’nın yeni nesil mesajlaşma protokolünü benimsemesiyle nelerin değişebileceğini bu yazımızda bulacaksınız.
SMS nedir?
Kısa Mesaj Servisi (SMS), gezegendeki en yaygın mesajlaşma protokollerinden biridir. Geçmişi mobil teknolojinin ilk günlerine kadar uzanmaktadır. Aralık 1992’de, o zamanlar Vodafone’da mühendis olan Neil Papworth, patronuna “Mutlu Noeller” dileyerek ilk SMS metin mesajını gönderdi. 2011 yılının başında, dünya genelindeki tüm cep telefonu kullanıcılarının yaklaşık yüzde 80’i (tahminen 3,5 milyar kişi) her ay SMS gönderiyordu. Ancak 2023 yılında bu standardın bazı önemli dezavantajları bulunmaktadır. SMS mesajları 160 karakterle sınırlıdır ve gönderdiğiniz metinler fotoğraf, video, ses veya GIF içeremez. Bunun için cep telefonları uzun zamandır Multimedya Mesajlaşma Hizmeti (MMS) olarak bilinen destekleyici bir protokole yöneldi, ancak bu da ne yazık ki küçük mesaj boyutu sınırları da dahil olmak üzere teknik sınırlamalardan payını alıyor. SMS ayrıca uçtan uca şifrelemeyi de desteklemiyor. Ancak anlık mesajlaşma platformlarının hakim olduğu bir çağda SMS’in modası geçmiş gibi görünse de belirleyici bir avantajı var. SMS mesajları, operatörünüzün mobil ağı üzerinden yönlendirilir, yani bu teknolojiyi kullanmak için bir veri planı gerekli değildir. Bu gerçek, SMS’in iMessage da dahil olmak üzere daha gelişmiş protokoller için genellikle bir yedek olarak hizmet ettiği anlamına geliyor.
RCS nedir?
RCS, Zengin İletişim Hizmetleri’nin kısaltmasıdır, ancak bazen “Gelişmiş Mesajlaşma” olarak da pazarlanmaktadır. Her iki şekilde de, genellikle SMS ve MMS için yeni nesil bir yedek olarak konumlandırılır. RCS, kullanıcıların daha önce WhatsApp gibi üst düzey mesajlaşma platformlarına özel olan birçok özellikten yararlanmasına olanak tanıyor. Örneğin, ‘RCS Evrensel Profili’, okundu bilgisi ve yazım göstergeleri için tam destek içeriyor. Ayrıca uygun grup sohbetlerini kolaylaştırabilir ve kullanıcıların yüksek çözünürlüklü görüntüler, video ve ses klipleri göndermesine olanak tanıyabilir. Bu yılın başlarından itibaren Google’ın RCS uygulaması, hem bire bir hem de grup sohbetleri için varsayılan olarak uçtan uca şifreleme (E2EE) de sunuyor. SMS metinlerinden farklı olarak RCS mesajları, mobil veri bağlantısı veya Wi-Fi bağlantısı üzerinden yönlendirilir ve SMS yedek olarak işlev görür. Bu nedenle, eski protokol muhtemelen yakın zamanda hiçbir yere gitmeyecek. RCS hakkında unutulmaması gereken önemli bir nokta, RCS’nin anlık mesajlaşma uygulamalarının yerine geçecek ya da onlara rakip olacak bir uygulama olmadığı ve hiçbir zaman da olmayacağıdır. RCS, özünde cep telefonu operatörleri arasında ve telefon ile operatör arasında bir iletişim protokolüdür. RCS’den yararlanmak için yeni bir hizmete kaydolmak gerekmez. Telefonunuz ve operatörünüz RCS’yi desteklediği ve Google Messages gibi uyumlu bir uygulama kullandığınız sürece, protokolün sunduğu her şeyden yararlanabilirsiniz. Tabii ki mesajlaştığınız kişi veya kişilerin de aynı gereksinimleri karşılaması koşuluyla.
iMessage tüm bunlara nasıl uyum sağlıyor?
Apple iMessage’ı Haziran 2011’de, Steve Jobs’un aynı yıl ölmesinden birkaç ay önce duyurdu. RCS’nin aksine iMessage, yalnızca Apple tarafından kontrol edilen ve (bazı resmi olmayan geçici çözümler dışında) yalnızca iPhone, iPad, Apple Watch ve Mac aygıtlarında kullanılabilen özel bir mesajlaşma protokolüdür. Apple, 2024 yılından itibaren RCS desteğini Mesajlar uygulamasına entegre etmeyi planlıyor. Ancak şu anda iki protokol birbiriyle iletişim kurmuyor. Bu nedenle, kullanıcılar Android telefonu olan birine metin ve medya dosyaları göndermeye çalıştığında Apple’ın Mesajlar uygulaması varsayılan olarak SMS veya MMS’i kullanacak. Bir iMessage kullanıcısının perspektifinden bakıldığında, Android kullanıcıları geçmiş bir mesajlaşma çağında sıkışıp kalmış gibi hissedebilir. Her ne kadar bu durumdan Android kullanıcıları sorumlu olmasa da. iMessage’ın Android iletişimi için SMS veya MMS’e dayanması nedeniyle, medya dosyaları pikselli hale geliyor, okundu bilgisi ya da yazma göstergesi yok. Birden fazla iPhone ve Android kullanıcısını tek bir grup sohbetine dahil etmeye çalışmayı ise kesinlikle unutun.
Peki buraya kadar nasıl geldik?
RCS üzerindeki çalışmalar Apple’ın iMessage’ı duyurmasından önce başlamış olsa da, protokolün onu yavaş bir kullanıma mahkum eden büyük bir dezavantajı vardı. RCS, mobil iletişim endüstrisinin çıkarlarını genel olarak temsil eden bir ticaret kuruluşu olan GSMA’nın katılımını içeren çok paydaşlı bir projedir. Google, 2015 yılında ‘Jibe Mobile’ı satın alarak RCS’nin yaygınlaşmasında daha aktif bir rol üstlendi. Jibe’nin teknolojisini temel alan Google, RCS ekosistemini birbirine bağlayan yapıştırıcıyı etkin bir şekilde sağlıyor, ancak şirket uzun bir süre RCS’ye dahil olan herkesi ortak bir hedefe doğru hizalama konusunda kötü bir iş çıkardı. Aslında, RCS’nin ilk günlerine yanlış başlangıçlar damgasını vurdu; AT&T, T-Mobile ve Verizon’dan oluşan bir grup da dahil olmak üzere bazı operatörler, sonunda Google ile aynı hizaya gelmeden önce protokolü ilerletmek için kısa ömürlü bir ortak girişim oluşturdu. Samsung bile bir süre kendi başına hareket ettikten sonra sonunda Google’ın Mesajlar uygulamasını ABD’deki telefonlarında varsayılan mesajlaşma uygulaması haline getirmeyi kabul etti. Bu nedenle Apple’ın RCS’yi benimsemek için çok az nedeni vardı.
Sonuçta, neden beceriksiz bir rakibine ücretsiz bir hediye versin ki? Ve geçen yıl, bu durumun yakın zamanda değişme ihtimali yok denecek kadar az görünüyordu. Apple CEO’su Tim Cook, 2022’de Code Conference’da kendisine RCS mesajlaşmaları sorulduğunda “Kullanıcılarımızın bu konuda çok fazla enerji harcamamızı istediklerini duymuyorum” demişti. Cook’un bu konudaki son sözü “Annenize bir iPhone alın” oldu. Avrupa Birliği de geçen yıl dönüm noktası niteliğindeki Dijital Piyasalar ve Hizmetler Yasası’nı (DMA) kabul etti. Yasa, “kapı bekçilerinin” kendi sistemlerini kayırmamalarını ya da üçüncü tarafların bu sistemler içinde birlikte çalışmasını sınırlamamalarını gerektiriyor. Kapı bekçileri, belirli finansal ve kullanım niteliklerini karşılayan herhangi bir şirkettir. Apple, yasaya göre, böyle bir şirket. Kasım ayının başında Google, Avrupa Komisyonu’na iMessage’ın DMA’yı ihlal ettiğini savunan bir yazı gönderdi. Apple’ın RCS duyurusunun, şirketlerin AB Genel Mahkemesi’nde DMA’ya itirazlarını sunmaları için son tarihe denk gelmesi muhtemelen tesadüf değil. Cuma günü AB, Apple’ın DMA atamalarına itiraz ettiğini duyurdu. Şirketin şikayetlerinin ayrıntıları kamuya açık değil, ancak Bloomberg News geçen hafta Apple’ın, hem App Store hem de iMessage için tanımlanan kapı bekçisi yakıştırmasına itiraz edeceğini bildirmişti.
Apple’ın RCS desteği iPhone’daki yeşil metin balonlarının sonu anlamına mı geliyor?
Bunu söylemek için henüz çok erken. Perşembe günü Apple, RCS mesajlarını cihazlarında nasıl görüntülemeyi ve ele almayı planladığı hakkında çok az ayrıntı verdi. Dahası, şirket iMessage’ın “Apple kullanıcıları için en iyi ve en güvenli mesajlaşma deneyimi olmaya devam edeceğini” belirtti. Bununla birlikte, bu ifade iMessage’ın Apple olmayan cihazlardan gelen metinleri bir iPhone, iPad veya Mac’ten gönderilenlerden farklı şekilde görüntülemeye devam edeceği anlamına gelse bile, Apple’ın RCS’yi benimsemesi hem iOS hem de Android kullanıcıları için daha iyi bir kullanıcı deneyimine yol açacaktır. Apple’ın yine ayrıntı vermesi gerekiyor ancak RCS sayesinde Mesajlar uygulamasının Android telefonlardan gönderilen yüksek çözünürlüklü resim ve videoları düzgün bir şekilde görüntülediği ve hem iOS hem de Android kullanıcılarının grup sohbetlerine bir şey kırılmadan katılmasına olanak tanıdığı bir gelecek hayal etmek kolay. Perşembe günü Apple, ayrıca mevcut ‘Evrensel Profil’ protokolünü geliştirmek için GSMA üyeleriyle birlikte çalışacağını ve standarda uçtan uca şifreleme eklemeye odaklanacağını söyledi.