2021’de NASA’nın InSight aracı tarafından kaydedilen ve Mars’a düşen bir göktaşından elde edilen veriler, kızıl gezegenin iç yapısıyla ilgili bazı kafa karışıklıklarının giderilmesine yardımcı oluyor. Bugün Nature dergisinde yayınlanan bir çift çalışma, Mars’ın demir açısından zengin çekirdeğinin önceki ölçümlerin önerdiğinden daha küçük, daha yoğun ve erimiş kaya ile çevrili olduğunu ayrı ayrı belirledi. Kasım 2018’de Mars’a ulaşan ve artık kullanılmayan InSight aracı, bilim insanlarının gezegenin yüzeyinin altında neler olup bittiğini daha iyi anlayabilmeleri için Mars depremleri tarafından üretilen sismik dalgaları kaydederek burada dört yıl geçirdi. Ancak, InSight’ın yakındaki depremlerden elde ettiği ilk okumalara dayanan Mars çekirdeği tahminleri tam olarak tutmadı. O zamanlar bilim insanları çekirdeğin yarıçapının 1118 ila 1149 mil arasında bir yerde olduğunu (beklenenden çok daha büyük) ve ağır sıvı demiri tamamlayan şaşırtıcı derecede yüksek bir hafif element bileşimi içerdiğini buldular.
Çalışmalardan birinin ortak yazarı olan ETH Zürih’ten Dongyang Huang, bu hafif elementlerin sayılarının “imkânsızın sınırında” olduğunu söyledi. “O zamandan beri bu sonucu merak ediyorduk.” ifadelerini kullandı. Ardından, Eylül 2021’de Mars’a InSight’ın konumlandığı yerden gezegenin diğer ucuna kadar bir göktaşı çarparak (ETH Zürih doktora öğrencisi Cecilia Duran’ın “çekirdeği aydınlatmamızı sağladı” dediği) sismik dalgalar oluşturduğunda bir dönüm noktası yaşandı. Bu ölçümlere dayanarak, iki ekip Mars’ın çekirdeğinin büyük olasılıkla yaklaşık 1013-1060 mil yarıçapa sahip olduğunu buldu. ETH Zürih ekibi bunun Mars’ın yarıçapının yaklaşık yarısı olduğunu belirtiyor. Daha küçük bir çekirdek aynı zamanda daha yoğun olacaktır, yani daha önce açıklanamayan hafif element bolluğu aslında daha küçük, daha makul miktarlarda var olabilir. Ekipler, tüm bunların yaklaşık 90 mil kalınlığında erimiş bir silikat tabakası ile çevrili olduğunu ve bunun da ilk tahminleri çarpıttığını buldu. Ve Dünya’nın iç kısmında bulunan hiçbir şeye benzemiyor. İkinci makalenin yazarlarından Maryland Üniversitesi’nden Vedran Lekic’e göre bu tabaka, radyoaktif elementleri yoğunlaştıran çekirdek için bir tür “ısıtma battaniyesi” görevi görüyor. Bu tabakanın incelenmesi bilim insanlarının Mars’ın oluşumu ve aktif bir manyetik alana sahip olmamasıyla ilgili cevapları ortaya çıkarmalarına yardımcı olabilir.