Bloomberg tarafından yayınlanan bir rapora göre Apple, ByteDance ve Tencent’e Çin’de müşterileri uygulama içi satın alma işlemleri için harici ödeme sistemlerine yönlendiren boşlukları kapatmaları için baskı yapıyor. Batı’da yaşayan herkes buradaki işleyişi bilir. Apple yüzde 30 komisyon istiyor. Raporlar, bu baskı kampanyasının Mayıs ayında başladığını gösteriyor. İddiaya göre Apple, Tencent’i, kullanıcıların Apple’ın ekosistemi dışında ödeme yapabilmesini ortadan kaldırmadığı takdirde önemli WeChat güncellemelerini reddedeceği konusunda uyardı. Tencent ilk talebe uyarak Temmuz ayında bir güncelleme yayınladı, ancak Apple bir adım daha ileri gitti. WeChat uygulaması, binlerce üçüncü parti mini oyun ve deneyime ev sahipliği yapıyor. Apple, Tencent’ten içerik oluşturucular ve oyuncular arasındaki oyun içi sohbeti devre dışı bırakmasını istedi, çünkü bu, kullanıcıları üçüncü taraf ödeme sistemlerine yönlendirebilecek başka bir teorik boşluk. Tencent henüz bu talebi kabul etmedi. Haziran ayında, Apple’ın ByteDance ile benzer bir şey yaptığı bildirildi. Apple, TikTok’un Çin versiyonu olan Douyin’in güncellemelerini, yüzde 30 komisyondan uzaklaştıran herhangi bir boşluğu kapatmadığı sürece durdurmakla tehdit etti. Bloomberg’e göre ByteDance henüz resmi bir yanıt vermedi. Bunlar Apple açısından agresif hamleler. Çin, dünyanın en büyük akıllı telefon pazarı elbette, ancak iPhone ülke genelinde baskın marka değil.
Nitekim telefon geçtiğimiz çeyrekte satışlarda ilk beşe giremedi ve şirket kısa süre önce kârında yüzde 6,5’lik bir düşüş yaşadı. Hem ByteDance hem de Tencent’in mutlu kurumsal savaşçılar olmadığını da belirtmek gerekir. Bu devasa şirketler içerik üreticilerinden kendi komisyonlarını alıyor ve muhtemelen Apple’ın kendi kâr hanelerine zarar vermesini istemiyorlar. Bir Apple sözcüsü Bloomberg’e yaptığı açıklamada, şirket kurallarının tüm dijital ürünlerin satışının kendi sisteminden geçmesini zorunlu kıldığını ve inceleme ekibinin bu politikayı ihlal eden uygulama gönderimlerini reddetme yetkisine sahip olduğunu söyleyerek alışılmadık derecede açık sözlü davrandı. Ne Tencent ne de ByteDance Bloomberg’e bir yorumda bulunmadı. Dünyanın geri kalanı gibi Çin de, Apple’ın App Store’u gibi duvarlarla çevrili bahçelere karşı baskı uyguluyor. Ülkenin tek bir kuruluş tarafından kontrol edilen kapalı ekosistemlere izin vermeye devam etme konusundaki tereddütlerine rağmen, Apple CEO’su Tim Cook, Çin’deki beklentiler konusunda umutlu. Yakın zamanda yapılan bir kazanç çağrısı sırasında, “Çin’deki uzun vadeli fırsata güvenmeye devam ediyoruz. Kitabın her bölümünün nasıl okunduğunu bilmiyorum ama uzun vadede kendimize çok güveniyoruz.” dedi. Apple, komisyon ücretlerini silip süpürmeye yönelik aç gözlü yaklaşımıyla ilgili olarak tüm dünyada çok sayıda yasal engelle karşı karşıya. Avrupa Komisyonu, uygulama geliştiricilerinin kullanıcıları App Store dışındaki ödeme sistemlerine ve tekliflere yönlendirmesine izin vermesi gerektiğini belirten bir karar yayınladı. Şirket ayrıca AB’den küresel yıllık gelirinin yüzde onuna varan potansiyel para cezalarıyla karşı karşıya. ABD’de ise Epic, geliştirici işlem ücreti politikası nedeniyle Apple’a dava açtı ve diğer birçok şirket de kendi endişelerini dile getirdi. Tencent’in, Epic Games’in yüzde 40 hissesine sahip olduğunu da unutmamak gerekir.