riscilla Chan ve eşi Mark Zuckerberg tarafından 2015 yılında kurulan hayırsever kuruluş Chan Zuckerberg Initiative (CZI) bugün yeni ve cesur bir yapay zeka girişimini duyurdu. Grup, sağlıklı ve hastalıklı hücrelerin öngörücü modellerini oluşturmak için yapay zekayı kullanacak üst düzey bir GPU kümesini finanse ediyor ve inşa ediyor; araştırmacıların insan vücudundaki hücreleri ve hücresel reaksiyonları daha iyi anlamalarına yardımcı olacağını umuyor. Grup, bilgisayar koleksiyonunun “bu yüzyılın sonuna kadar tüm hastalıkların iyileştirilmesine, önlenmesine veya yönetilmesine” yardımcı olmak gibi inanılmaz derecede büyük hedefine ulaşmasına yardımcı olacağına inanıyor. CZI’nin iletişimden sorumlu başkan yardımcısı Jeff MacGregor, e-posta yoluyla yaptığı açıklamada, “Araştırmacılar vücudumuzdaki trilyonlarca hücre hakkında her zamankinden daha fazla veri topluyor ve bu veriler beynimizin başa çıkamayacağı kadar karmaşık” dedi. Bir hücrenin nanometre çözünürlükte görüntülenmesi örneğini veriyor ki bu da bir akıllı telefondaki 83.000 fotoğrafla aynı miktarda veri kullanacaktır. Bunun gibi hücresel modellerden oluşan bir önbelleğin daha ince ayrıntılarını incelemek, üretken bir yapay zekanın rol oynayabileceği yerdir. Sistem, insan hücreleri üzerinde yapay zeka büyük dil modellerini (LLM’ler) eğitmek için 1.000’den fazla GPU’dan oluşan bir küme kullanacak.
acGregor, “LLM’ler, protein yapısını anlamamıza yardımcı olma konusunda etkileyici bir iş çıkardılar ve hücreler gibi daha karmaşık yapıları anlamamıza yardımcı olma konusunda da aynı derecede harika olacaklarını düşünüyoruz” dedi. Yapay zeka modellerinin, insan uzmanlardan oluşan bir ekibin yeteneklerinin bile ötesinde içgörüler ve sonuçlar çıkarmasını bekliyor. MacGregor; “Ama bu aynı zamanda bunu yapabilme hızlarıyla da ilgili. Uzmanlardan oluşan bir ekibin bu tür içgörülere ulaşması, modellerin bunu yapması haftalar yerine yıllar alabilir.” ifadelerini kullandı. Chan, LLM’lerin biyotıp sorunlarının üstesinden nasıl gelebileceğine dair başka örnekler de sıralıyor. Kurucu ortak ve eş CEO, “Yapay zeka modelleri, bir bağışıklık hücresinin bir enfeksiyona nasıl tepki verdiğini, bir çocuk nadir bir hastalıkla doğduğunda hücresel düzeyde neler olduğunu ve hatta bir hastanın vücudunun yeni bir ilaca nasıl tepki vereceğini tahmin edebilir” dedi. “Bu işbirlikçi çabanın hücrelerimizin temel özellikleri hakkında yeni bilgiler üreteceğini umuyoruz.” ifadelerini sözlerine ekledi. Grup, GPU kümelerini insan hücrelerinin “açık” modellerini güçlendiren ilklerden biri olarak tanımlıyor ve yatırımın parlak fikirleri olan yetersiz finanse edilen araştırmacılar için temettü sağlayabileceğini öne sürüyor. Modellerin üzerinde çalışacağı veri örnekleri arasında ‘Chan Zuckerberg Cell by Gene’ aracına entegre edilenler (50 milyondan fazla hücreden oluşan mevcut veritabanıyla), CZ Science araştırma enstitülerinden kaynaklar ve kamuya açık veri kümeleri yer alıyor. CZI Bilim Başkanı Stephen Quake, projenin hedeflerinden birini “sanal bir biyoloji simülatörü” oluşturmak olarak tanımlıyor. Zuckerberg, “Yapay zeka biyotıp alanında yeni fırsatlar oluşturuyor ve yaşam bilimleri araştırmalarına adanmış yüksek performanslı bir bilgi işlem kümesi oluşturmak, hücrelerimizin nasıl çalıştığına dair önemli bilimsel sorulardaki ilerlemeyi hızlandıracak” dedi. “Genomdan tüm hücre tiplerini ve hücre durumlarını tahmin edebilen dijital modeller geliştirmek, araştırmacıların hücrelerimizi ve onların sağlık ve hastalıkta nasıl davrandıklarını daha iyi anlamalarına yardımcı olacaktır.” ifadelerini kullandı.