Pfizer/BioNtech COVID-19 aşısının arkasındaki çifte göre, dünya bir kanser aşısından sadece birkaç yıl uzakta olabilir. Profesör Özlem Türeci hafta sonu BBC News’e verdiği bir röportajda “Kansere çare bulmanın ya da kanser hastalarının hayatlarını değiştirmenin elimizde olduğunu hissediyoruz” dedi. Alman ilaç şirketi BioNTech’i birlikte kurduğu eşi Profesör Uğur Şahin de kanser aşılarının “2030’dan önce” yaygın olarak bulunabileceğini düşündüğünü söyledi.
Başarılı çift, BioNTech’i 2008 yılında, mRNA teknolojisini kullanarak bireyselleştirilmiş kanser immünoterapisi için tedaviler geliştirmek ve üretmek amacıyla kurdular. Ancak pandemi vurduğunda, bu teknolojiyi ilk ve en etkili COVID-19 aşılarından birini oluşturmak için uyarladılar.
Bilim insanları onlarca yıldır bir kanser aşısı üzerinde çalışıyorlar. Yaklaşımlardan biri, bağışıklık sistemine kanser hücrelerini tanımayı ve yok etmeyi öğretmek, ideal olarak kanserin ilk etapta büyümesini önlemek. Daha ileride, ilerlemiş prostat kanseri olan kişiler için FDA onaylı bir kanser aşısı da dahil olmak üzere, zaten kanser olan kişileri tedavi etmek için tasarlanmış başka aşı türleri de vardır.
Şirketin web sitesinde, “En başından beri odak noktamız, kanser ve bulaşıcı hastalıkların başarılı bir şekilde ele alınmasına yardımcı olmak için vücudun bağışıklık sisteminin tüm potansiyelinden yararlanmak olmuştur” deniyor. Bu son röportajda iki profesör, COVID aşısını geliştirme deneyimlerinin, mRNA teknolojisini ana akıma soktuğu için bir kanser aşısı üzerindeki çalışmalarını hızlandırmaya yardımcı olabileceğini açıkladı.
“On yıllar boyunca kanser aşısı geliştirmek için geliştirdiklerimiz, COVID-19 aşısını geliştirmek için kuyruk rüzgarı oldu ve şimdi Covid-19 aşısı ve onu geliştirme deneyimimiz kanser çalışmalarımıza geri dönüyor” diyen Tureci, “mRNA bir plan görevi görür ve vücuda ilacı veya aşıyı üretmesini söylemenizi sağlar. … ve mRNA’yı bir aşı olarak kullandığınızda, mRNA düşmanın ‘aranan posteri’ için bir taslaktır – bu durumda, kanser hücrelerini normal hücrelerden ayıran kanser antijenleri.”
Cancer Research U.K. araştırma bilgi lideri Dr. Sam Godfrey, “Rekor sürede birkaç COVID aşısının geliştirilmesi, bir gün kanseri yenmeye yardımcı olacak etkili bir tedavi haline gelebilecek mRNA aşı teknolojisinin olanaklarını gösterdi” dedi.
“Pandemiden çıkış yolumuz bilim olduğu gibi, kanseri yenme yolumuz da bilimdir. Gelecekte mRNA teknolojisinin ve diğer heyecan verici aşı yaklaşımlarının doktorlara kanseri yenmek için daha fazla tedavi seçeneği sunduğunu göreceğimiz konusunda iyimseriz,” diye ekledi Godfrey. Aşı üreticisi Moderna da dahil olmak üzere diğer birçok ilaç şirketi de belirli kanserleri hedef alan mRNA aşıları üzerinde çalışıyor. Godfrey, “Kanseri tedavi etmek için aşıların kullanılması heyecan verici gelişmekte olan bir alan” dedi. “Akciğer kanseri için dünyanın ilk terapötik aşılarından birini denemek üzere Vaccitech ile ortaklık kurduk ve aşı teknolojisinin kanser ile virüslere karşı bağışıklık sistemini nasıl harekete geçirebileceğini öğrenen en ileri araştırmaları finanse ediyoruz.”
Bu yaklaşımın önünde engeller yok değil. Örneğin, BioNTech aşısının her kişi için özel olarak tasarlanması gerekiyor. Bununla birlikte, pankreas kanserinde yapılan bir ön çalışma, daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, aşının kanserin yeniden ortaya çıkmasını geciktirmeye yardımcı olabileceğini öne sürdü. Özlem Türeci, “Kanser denemelerimizde tedavi ettiğimiz her adım, her hasta, neye karşı olduğumuz ve bunu nasıl ele alacağımız hakkında daha fazla bilgi edinmemize yardımcı oluyor” dedi ve bir uyarı notu ekledi: “Kansere çare bulacağımızı söylemek konusunda her zaman tereddütlüyüz. Bir dizi atılımımız var ve bunlar üzerinde çalışmaya devam edeceğiz.”